Konferencje i szkolenia lekarzy jako koszt sponsora

Wokół wydatków na wyjazdy lekarzy oraz innych HCP (healthcare professionals) na konferencje i szkolenia narosło całkiem sporo wątpliwości podatkowych. Począwszy od tego co może być kosztem uzyskania przychodu dla sponsora finansującego tego typu wyjazdy. Aż po to czy sponsorowany HCP osiąga przychód w związku z wyjazdem i jak ten przychód opodatkować (w PIT).

Dziś zajmuję się pierwszym z tych zagadnień. Czyli czy sponsor (np. firma farmaceutyczna) może zaliczyć tego typu wydatki do kosztów uzyskania przychodu?

Czy wydatek na konferencję może być kosztem (KUP) sponsora?

Oczywiście to pytanie należy zadać w kontekście przepisów dotyczących wydatków na reprezentację i reklamę. Przypominam, że przepisy dot. podatków dochodowych zawierają katalog wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów (np. art. 16 ustawy o CIT). Pojawia się tam taka kategoria jak wydatki na reprezentację. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT: wyłączone z KUP są koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Czy koszty konferencji (opłaty za wstęp), zakwaterowania, transportu na to wydarzenie, a w końcu wydatki na wyżywienie lekarza mogą stanowić w tym wypadku koszt podatkowy? Czy może są to wydatki na reprezentację?

Przełomowa uchwała NSA

Kwestia ta była, i nadal w zasadzie jest, tematem wielu interpretacji podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Oczywiście dominuje w nich bardzo ostrożne podejście i zastrzeżenia, że każdą sytuację podatnika należy rozpatrywać indywidualnie. Ale mam wrażenie, że coraz częściej wyroki te i interpretacje prezentują bardzo zdroworozsądkowe, probiznesowe podejście. Myślę, że duże znaczenie miała w tym przypadku uchwała 7 sędziów NSA z z 17 czerwca 2013 r. (sygn. akt II FSK 702/11).

To, co dawniej mogło zostać uznane za reprezentację, nie zostanie obecnie zaliczone do takiej kategorii ze względu na zmieniające się realia prowadzenia działalności gospodarczej, przyjęte w tym zakresie dobre praktyki i obyczaje. Dotyczy to akceptowanych i stosowanych powszechnie zachowań, bez których nie jest możliwe prowadzenie działalności gospodarczej – uzyskiwanie przychodów podlegających opodatkowaniu.  (…) Przenosząc przedstawione rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, należało stwierdzić, że podane przez spółkę wydatki związane z poczęstunkiem dla osób będących klientami muszą być uznane za koszt uzyskania przychodów, nie ulega bowiem wątpliwości, że stworzenie właściwego klimatu dla prowadzonej działalności rodzi skutek w postaci zwiększenia przychodu.

Wydaje się więc, że ww. wyrok nieco zliberalizował podejście organów podatkowych do kwestii wydatków na reklamę i reprezentację. To co kiedyś automatycznie było kwalifikowane  jako wydatki na reprezentację, teraz coraz częściej postrzegane jest jako wydatek na reklamę. Dotyczy to także wydatków na organizację konferencji i szkoleń dla lekarzy.

Więcej korzystnych wyroków

Pojawia się więc coraz więcej korzystnych wyroków i interpretacji, które podchodzą do tej sprawy bardzo racjonalnie.

Warto pamiętać, że z jednej strony przepisy prawa np. farmaceutycznego bardzo restrykcyjnie podchodzą do zasad reklamowania leków. Ograniczając je z reguły dość mocno. A z drugiej strony państwowy system dokształcania zawodowego lekarzy i innych HCP pozostawia wiele do życzenia. Naturalną więc koleją rzeczy jest dokształcanie lekarzy na konferencjach naukowych i szkoleniach organizowanych przez podmioty zainteresowane współpracą z nimi. I właśnie w tą lukę wpisują konferencje i szkolenia sponsorowane przez inicjatywy prywatne. Firmy farmaceutyczne w ten sposób mogą docierać m.in. do lekarzy z informacją o swoich markach i produktach.

Zauważają to sądy. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z dnia 2 kwietnia 2015 r. (III SA/Wa 3493/12) dla spółki prowadzącej działalność w zakresie dystrybucji filmów zauważył:

Należy też podzielić ocenę Spółki, iż opisane we wniosku wydatki powinny być potraktowane analogicznie, jak wydatki na reklamę oraz wydatki na organizację konferencji naukowych dla lekarzy albo innych zawodów, których przedstawiciele mogą wpływać na decyzje konsumenckie bezpośrednich adresatów towarów lub usług. Ostatecznie wszystkie te wydatki mają cechy reklamy, gdyż zmierzają do (…) zwiększenia zainteresowania tym towarem lub usługą, najpierw u przedstawicieli tych zawodów, a docelowo – u ostatecznych, potencjalnych konsumentów. Argument polegający na odwołaniu się przez Spółkę do wyroku NSA o sygn. II FSK 2218/09, jest więc w pełni uprawniony.

Zachowanie standardów reklamy

Oczywiście wszelkie działania reklamowe muszą spełniać standardy wyznaczone m.in. w prawie farmaceutycznym. Lub w branżowych kodeksach dobrych praktyk. Potwierdza to m.in. wyrok NSA z dnia 19 czerwca 2013 r. o sygn. II FSK 2102/11:

Spółka wykazała, że spotkania promocyjne z lekarzami są elementem kluczowym strategii marketingowej firmy farmaceutycznej, gdyż spotkania z lekarzami mają wpływ na to, jakiego rodzaju leki są przepisywane pacjentom. Spotkania takie zatem mają na celu uzyskanie przychodów przez Spółkę. W realiach niniejszej sprawy ważne jest także, aby na działalność Spółki spojrzeć przez pryzmat przepisów Prawa farmaceutycznego. Jak słusznie bowiem wskazywała Spółka, przyjęcie rozumowania Sądu pierwszej instancji, zgodnie z którym poczęstunek dla uczestników spotkania promocyjnego stanowi przejaw gościnności wykraczający poza główny cel spotkania, powodowałoby uznanie działania Spółki za niezgodne z przepisami Prawa farmaceutycznego. 

Podsumowanie

Daleki jestem od stwierdzenia, że sponsor może automatycznie zaliczać do KUP każdy wydatek na organizację konferencji. Żeby tak się stało sponsor musi spełniać jeszcze wiele warunków dotyczących m.in. sposobu dokumentowania takich wydatków.

Uwaga także na ekstrawaganckie wydatki ponoszone w ramach takich wydarzeń . Jak np. degustacja whisky czy występ znanej piosenkarki, które będą budzić opór organów podatkowych). Ale to tematy na obszerny oddzielny wpis.

Zapraszam do lektury innych moich wpisów na blogu Podatki na zdrowie, np.: https://podatkinazdrowie.pl/pakiety-medyczne-pracownika/.